Nieuwe voedingsmiddelen
Nieuwe voedingsmiddelen (novel foods) zijn levensmiddelen die binnen de Europese Unie vóór 15 mei 1997 niet in significante mate voor menselijke voeding werden gebruikt. Nieuwe voedingsmiddelen verwijst bijvoorbeeld naar nieuwe voedingsbronnen of nieuw ontwikkelde of verbeterde voedingsmiddelen, voedingsmiddelen die door middel van nieuwe technologieën en productieprocessen vervaardigd worden en voedingsmiddelen die traditioneel buiten de EU, maar niet binnen de EU gegeten worden.
De eerste wetgeving inzake de pre-markt veiligheidsbeoordeling van nieuwe voedingsmiddelen van 1997 is herzien in het licht van recente wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen. In 2018 is Verordening (EU) 2015/2283 betreffende nieuwe voedingsmiddelen van kracht geworden. In de verordening staan voorschriften voor het in de handel brengen van nieuwe voedingsmiddelen binnen de EU
Wanneer een bedrijf een levensmiddel wil verkopen binnen de EU moet het eerst nagaan of het betreffende levensmiddel een nieuw voedingsmiddel is. Bij twijfel kan de lidstaat geraadpleegd worden waar het nieuwe levensmiddel voor het eerst in de handel zou worden gebracht. De stappen van de raadplegingsprocedure om vast te stellen of een voedingsmiddel een nieuw voedingsmiddel is staan beschreven in Uitvoeringsverordening (EU) 2018/456.
De toelatingsprocedure is gecentraliseerd en betreft een generieke toelating. De Europese Commissie verwerkt alle aanvragen en raadpleegt de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) om de veiligheidsonderzoeken te beoordelen. De Europese Commissie baseert de toelatingsbesluiten op de resultaten van deze beoordelingen. Toegelaten nieuwe voedingsmiddelen worden opgenomen in de Unielijst van nieuwe voedingsmiddelen.
Voor traditionele voedingsmiddelen uit derde landen die een geschiedenis van veilig gebruik hebben en die nieuw zijn voor Europa bestaat een vereenvoudigde toelatingsprocedure. Als het betreffende nieuwe voedingsmiddel historisch gezien als veilig beschouwd wordt en er vanuit de EU-lidstaten of de EFSA geen veiligheidsbezwaren zijn, mag dat traditionele voedingsmiddel op de markt gebracht worden op basis van een kennisgeving van de aanvrager.
De Nederlandse wetgeving betreffende nieuwe voedingsmiddelen is geregeld in het Warenwetbesluit nieuwe voedingsmiddelen en genetisch gemodificeerde levensmiddelen en voor wat betreft de raadplegingsprocedure in de Warenwetregeling raadplegingsprocedure nieuwe voedingsmiddelen.
In EU-verband worden novel foods besproken in vergaderingen van de Europese Commissiewerkgroep Nieuwe Voedingsmiddelen. In Nederland wordt het onderwerp nieuwe voedingsmiddelen behandeld in het Regulier Overleg Warenwet, Deskundigenoverleg Productwetgeving Levensmiddelen. Besluitvorming over toelating vindt plaats in het SCoPAFF (Standing Committee on Plants, Animals, Food and Feed) na toetsing van de Commissie voorstellen in de Europese Commissiewerkgroep.
Alle informatie over nieuwe voedingsmiddelen staat op de website van de Europese Commissie.
Nationaal
- Warenwetbesluit Nieuwe voedingsmiddelen en genetisch gemodificeerde levensmiddelen
- Warenwetregeling raadplegingsprocedure nieuwe voedingsmiddelen
Europees
- Verordening (EU) 2015/2283 van het Europees parlement en de Raad van 25 november 2015 betreffende nieuwe voedingsmiddelen, tot wijziging van Verordening (EU) nr. 1169/2011 van het Europees Parlement en de Raad en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 258/97 van het Europees Parlement en de Raad en Verordening (EG) nr. 1852/2001 van de Commissie.
- Uitvoeringsverordening (EU) 2017/2469 van de Commissie van 20 december 2017 tot vaststelling van administratieve en wetenschappelijke voorschriften voor aanvragen bedoeld in artikel 10 van Verordening (EU) 2015/2283 van het Europees Parlement en de Raad betreffende nieuwe voedingsmiddelen.
- Uitvoeringsverordening (EU) 2017/2468 van de Commissie van 20 december 2017 tot vaststelling van administratieve en wetenschappelijke voorschriften voor traditionele levensmiddelen uit derde landen overeenkomstig Verordening (EU) 2015/2283 van het Europees Parlement en de Raad betreffende nieuwe voedingsmiddelen.
- Uitvoeringsverordening (EU) 2017/2470 van de Commissie van 20 december 2017 tot vaststelling van de Unielijst van nieuwe voedingsmiddelen overeenkomstig Verordening (EU) 2015/2283 van het Europees Parlement en de Raad betreffende nieuwe voedingsmiddelen.
- Uitvoeringsverordening (EU) 2018/456 van de Commissie van 19 maart 2018 betreffende de procedurele stappen van de raadplegingsprocedure om vast te stellen of een voedingsmiddel een nieuw voedingsmiddel is in de zin van Verordening (EU) 2015/2283 van het Europees Parlement en de Raad betreffende nieuwe voedingsmiddelen.